Adana deyince aklınıza ilk ne geliyor? Birçoğumuzun aklına ilk olarak birbirinden lezzetli kebaplar, şalgamlar ve leziz mezeler geliyor değil mi? Peki sizlere Adana’da tıpkı Likya Yolu ya da Karia Yolu gibi bir yürüyüş rotası olduğunu söylesem? Pek kimse bilmez. Ama Adana, koca bir tarihe tanıklık etmiş, 24 saate sığan, doğa ile iç içe bir yürüyüş rotasına ev sahipliği yapar.
Artık hepimizin sosyal medya sayesinde tanıdığı Varda Köprüsü ile başlıyor hikâye. Varda Köprüsünün yapım sürecinde kullanılan bu yol, bugün Adana’nın turizm potansiyelini arttıracak bir değere sahip. Çünkü bu yol, tarihi, doğa ile birleştiriyor.
Vardı Ha’dan Varda’ya
Kocaköprü, Varda Köprüsü veya Alman Köprüsü. Bunların hepsi aynı köprüyü anlatıyor bize. Mimarisi gibi isminin hikâyesi de ilginç olan Varda Köprüsü olmasaydı, Belemedik ‘den Hacıkırı Viyadüğüne giden bir yürüyüş rotası da olmayacaktı. Bu yüzden önce Varda Köprüsünü sizlere tanıtmak istiyorum.
Adana’nın Karaisalı ilçesine bağlı bulunan Hacıkırı Viyadüğü üzerinde yer alıyor köprü. Almanlar tarafından inşa edildiği için, Alman Köprüsüdür orijinal ismi. Yöre halkı ise Kocaköprü diye anar onu. Peki, Varda, nereden çıktı o zaman?
Köprü inşa edilirken, viyadükten aşağı basit makine sistemleri ile malzemeler indiriliyormuş. Aşağıda malzemeleri karşılayan işçiler yukarıdaki arkadaşlarına malzemelerin ulaştığını haber vermek için “Vardı haaaa!” diye sesleniyormuş. Vardı haa! ağızdan ağıza dolaşmış. Sonunda Varda’ya evirilmiş. İşte bizim Varda Köprüsü olarak bildiğimiz bu ismin hikâyesi böyle.
Köprü 1912 yılında hizmete açılmış. İstanbul-Bağdat-Hicaz demiryolunun tamamlanması amacıyla yapılmış. Uzunluğu 172 metre. Fakat bu köprüyü bu kadar heybetli hale getiren şey yüksekliği. En uzun orta ayağından yüksekliği 99 metre. O kadar heybetli bir görüntüsü var ki, viyadüğün kenarındaki uçurumlara oturup saatlerce izlemek istiyor insan.
Mimari olarak ele aldığımızda, zamanının klasik Avrupa stilinin izlerini rahatlıkla görebiliriz. Tıpkı İsviçre-İtalya arasında seferler düzenleyen Bernina Ekspresinin, üzerinden geçtiği köprüleri andırıyor. 3 büyük açıklık ve 4 ayak üzerine kurulu olan köprünün tamamı taş ile yapılmış. İnşası 5 yıl sürmüş. Ne yazık ki, 21 işçi ve 1 Alman mühendis inşaat sürecinde hayatını kaybetmiş.
Varda Köprüsünün üzerinden bugün hala trenler geçiyor. Eğer şanslıysanız siz de, köprü üzerinden tren geçişini izleyebilirsiniz.
Hem lojistik üssü hem esir kampı… Belemedik.
Aslında Belemedik, Pozantı ilçesine bağlı küçük bir köy. Fakat bu küçük köy, hem Hicaz Demiryolunun yapım sürecinde hem de 1.Dünya Savaşında önemli bir merkez haline gelmiş.
Varda gibi Belemedik isminin de ilginç bir hikâyesi var. Belemedik, “bilemedik” den geliyor. Aslında köyün gerçek ismi Karapınar. Demiryolu yapımı sırasında tüneller açılırken, tünelin her iki ucunda, iki ayrı ekip çalışırmış. Bu iki ekibin, tünelin ortasında karşılaşması gerekirmiş. Herhangi bir sebepten iki ekip tünelin ortasında karşılaşmaz ve başarısız olurlarsa, birbirlerine “bilemedik” diyerek özürlerini iletirlermiş. Almanlar “bilemedik” diye telaffuz edemedikleri için, “belemedik” derlermiş. Böylece zaman içerisinde “Belemedik” Karapınar ismini gölgede bırakmış.
Hacıkırı’ndan başlayan demiryolu inşaatı, Belemedik’e ulaştığı dönemde üst üste savaşlar patlak verince inşaatlarda çalışacak işçi bulunamaz olmuş. Bu yüzden cephelerde esir alınan askerler, bölgeye getirilmiş. Böylece Belemedik, Rus, Alman, Anzac, Rum, Yahudi ve daha pek çok milletten insanın beraber çalıştığı bir üs haline gelmiş. Belemedik ‘de şuan kalıntıları bulunan eski binalar, işte bu insanların kantinleri, fırınları, sinemaları, kiliseleri, camileri ve evleriymiş bir zamanlar. 5000 kişilik bir nüfusa ev sahipliği yapmış Belemedik.
1.Dünya Savaşı yıllarında hala istenen hızda ilerlemeyen demiryolu projesi için Almanya’dan 450 kişilik bir ekip gelmiş. Ne yazık ki Osmanlı ve Almanya’nın Mondros Ateşkesi ile yenilgiyi kabul etmesi üzerine, bölge Fransızlar tarafından işgal edilmiş. 1920 yılında yaşanan çarpışmalar sebebiyle Belemedik ciddi anlamda hasar görmüş.
Şuan Belemedik merkezdeki binaların yıkık duvarlarına derin bir hüzün ve terk edilmişlik hakim. Zaten bir zamanların önemli yerleşim merkezi olan bu yerden geriye çok da fazla bir şey kalmamış.
Belemedik günümüzde, bir lojistik üssünden ziyade, fotoğraf noktası olarak biliniyor. Özellikle sonbahar aylarında altın rengine dönen ağaçların yaprakları, Çakıt Suyu boyunca uzayıp giden tren rayları ile birleşerek enfes fotoğraf karelerine kadraj oluyor. Kendi kaderinin hüznünü fotoğraf karelerine de yansıtan Belemedik, fotoğrafçıların sıklıkla ziyaret ettiği bir yer.
Belemedik-Hacıkırı Yürüyüşü
Yürüyüş rotası Belemedik merkezden başlıyor ve Hacıkırı viyadüğünde son buluyor. Yani yürüyüşünüz boyunca Çakıt suyu size eşlik ediyor. Ve birlikte Çakıt Vadisini geçerek Pozantı’dan Karaisalı ilçesine varmış oluyorsunuz.
Aslında bu yürüyüş parkurunu, Almanlar tünelleri açarken servis yolu olarak kullanmış. Yol boyunca, pek çok kaya tünel ve heyelan sonucu çökmüş kaya kütleleri ile karşılaşacaksınız.
Parkurun toplam mesafesi yaklaşık 20 km. Farklı zorluk derecelerinde bölümlerden oluşuyor. Parkur kimi yerlerde ise yükseklik farkından dolayı zorlaşıyor. Hacıkırı’na doğru yaklaştıkça rakım 3212 feet’e kadar çıkıyor. Zaten parkurun en yüksek noktası da bu kısmı. Rotanın tamamını yürümek, yaklaşık 24 saat sürüyor.
Yol boyunca yiyecek, içecek, konaklama ve wc ihtiyacınızı giderebileceğiniz tesis yok. Bu yüzden rotanın belli bir kısmında kamp yaparak konaklamanız gerekli. Ayrıca en az 2 gün yetecek kadar su ve yiyecek yanınızda olmalı. Eğer rotayı yürümek istiyorsanız, kaliteli ve eksiksiz ekipman şart. Bu parkurun, bölgeyi iyi bilen bir rehberle birlikte yürünmesi gerektiğini de altını çizerek belirtelim
Yol boyu vadinin eşsiz manzaraları ve geçmişten bugüne taşınan hikâyesiyle bize farklı duygular yaşatan bu eşsiz rota, insanı gerçekten heyecanlandıran bir serüven. Umuyorum ki yakın zamanda adını çok daha sık duyabiliriz.
Ceren Alican/İstikamet Dünya
Instagram: https://www.instagram.com/istikametdunya/?hl=en
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCrGM_z-OvCEB21_Bf5eDSWA
